De problemen zijn zo ernstig dat het Amerikaanse congres op 9 februari een
hoorzitting hield met als thema: “State
and Municipal Debt: The Coming Crisis?”.
Speculatieve beleggers zoals hedgefondsen denken het antwoord op deze vraag
wel te weten en zoeken naar manieren om zich in te dekken tegen mogelijke
wanbetalingen van staten. Dit doen ze door te gokken op een daling van de
waarde van obligatieleningen van lagere overheden, zogenoemde municipal
bonds. Dat zijn de obligaties die door Amerikaanse staten, steden of
andere lokale overheden worden uitgegeven.
Ook de Amerikaanse steranalist Meredith
Whitney gooide olie op het vuur, door afgelopen maand te stellen dat zij
verwacht dat wanbetaling op munibonds niet zal uitblijven.
Staten hard geraakt door crisis
Dat steeds meer mensen zich zorgen maken over de kredietwaardigheid van de
afzonderlijke Amerikaanse staten is niet verwonderlijk. Ze werden hard
geraakt door de crisis en zagen hun belastinginkomsten flink afnemen. Zo
sterk zelfs dat het Center on Budget and Policy Priorities spreekt
van de sterkste daling in belastinginkomsten sinds 1930.
Begrotingstekorten van vele staten zijn geëxplodeerd, omdat ze enorme
pensioenverplichtingen hebben en de overheidsuitgaven zijn toegenomen.
Californië, ook wel het Griekenland van de VS genoemd, zag zich al enkele
malen genoodzaakt tot het uitgeven van noodleningen.
Enorme begrotingstekorten
Californië is echter niet de enige staat die diep in de financiële problemen
zit. Voor het fiscale jaar 2012 (dat begint op 1 juli 2011) voorzien maar
liefst 44 staten een begrotingstekort van in totaal 125 miljard dollar.
Gokstaat Nevada duikt komend jaar naar verwachting het diepst in het rood.
Deze staat verwacht een tekort van maar liefst 45,2 procent ten opzichte van
de begroting, volgens het Amerikaanse Center
on Budget and Policy Priorities.
Veel staten halen daarom de broekriem aan en snijden in de overheidsuitgaven
en verhogen de belastingen. Maar of dat genoeg zal zijn?
Maatregelen
Analisten zoals Whitney hebben er een hard hoofd in. Maar ook politici houden
er rekening dat staten het niet alleen redden en zinnen op federale
maatregelen.
Om de pijn voor de lokale staten wat te verzachten overweegt de Amerikaanse
president Obama om staten die in acute geldnood zitten uitstel te geven op
de betaling van leningen die ze bij de federale regering hebben. Zo'n 30
staten zijn Washington circa 42 miljard dollar schuldig aan leningen voor
werkloosheidsuitkeringen.
Bankroet?
Een andere maatregel die Washington overweegt, is een aanpassing in de wet
waardoor staten failliet zouden kunnen gaan. Dat is nu nog niet mogelijk.
Mocht het mogelijk worden voor staten om failliet te gaan, dan zou dat wel
eens heel slecht uit kunnen pakken voor de doorsnee Amerikaan. Vanwege
belastingvoordelen voor particulieren op het houden van obligaties van
lagere overheden, hebben veel Amerikanen hun spaarcentjes in dit
schuldpapier zitten. Mocht een uitgever van dergelijke obligaties failliet
gaan, dan kunnen ze naar hun geld fluiten.
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl